Эгерде үй-бүлөнүн атасы үйүнө эмгек акы алып келбесе, үй-бүлөсү менен жашабаса же башка жол менен балдарды багуу милдетинен качса, анда алимент төлөөгө мажбур болот. Анын үстүнө аны менен ажырашуунун деле кажети жок.
Көптөгөн аялдар үчүн алиментти ажырашпай туруп жол-жоболоштуруу - балдарды тамактандыруу керек болгон учурдан чыгуунун жакшы жолу, бирок эмнегедир алар никени бузгулары келбейт. Же алгач балдарга милдеттүү төлөмдөрдү чыгарып, андан кийин гана ажырашуу процессине кирүүнү каалагандар үчүн.
Белгилей кетүүчү нерсе, алиментти каттоо мыйзамда түздөн-түз жазылбаган, бирок мунун маңызы түздөн-түз үй-бүлөлүк мыйзамдын айрым жоболорунан келип чыгат.
Балдардан тышкары, аялдар кош бойлуу кезинде жана ымыркай төрөлгөндөн тартып 3 жылдын ичинде жана муктаж болгон жубайлар ажырашуусуз алимент алууга укуктуу. Мындай учурда эмгекке жарамсыздык фактысын далилдөө керек болот.
Каттоо процедурасы
Алиментти соттон тышкары ыктыярдуу түрдө уюштурса болот. Бул алимент төлөө боюнча нотариалдык келишим деп аталат. Эгерде жубайлардын макулдугу тынчтык жолу менен жетишилсе, анда алар алимент төлөө жөнүндө шартты, тартипти жана өлчөмүн көрсөтүү менен нотариуска кайрылып, келишим түзө алышат. Ыктыярдуу нотариалдык келишим аткаруу кагазы сыяктуу эле юридикалык күчкө ээ.
Бул ыкма жубайлардын экөө үчүн тең абдан ыңгайлуу. Сотко кайрылуунун кажети жок, төлөөчү жумуш берүүчүнүн алдында өзүнүн "алимент" статусун жашырып, сот процесстеринде убактысын жана күчүн үнөмдөй алат.
Бирок жубайлардын ортосунда келишим түзүлө албаса, сотко кайрылуу керек. Ошол эле учурда, сот процесси никедеги жана ажырашкан жубайлар үчүн бирдей болот.
Төлөмдөрдүн суммасы
Бул, эгерде ал ыктыярдуу негизде түзүлгөн болсо, алимент төлөө келишиминин эң маанилүү шарттарынын бири. Мыйзамга ылайык, келишимде көрсөтүлгөн төлөмдөрдүн өлчөмү мыйзамда белгиленгенден кем болбошу керек. Тактап айтканда: бир балага - жубайынын кирешесинин 25%, экөөнө - 33% киреше, үч жана андан көп балага - 50%. Эгерде жубай туруксуз киреше алса, анда төлөмдөрдүн өлчөмү белгиленген өлчөмдө көрсөтүлүшү мүмкүн.
Эгерде алимент сот аркылуу өндүрүлсө, анда алименттин өлчөмү боюнча соттун чечими жубайлардын материалдык абалына, алардын үй-бүлөлүк абалына жана башка олуттуу факторлорго жараша аныкталат.
Алимент өндүрүп алуу
Эгерде ыктыярдуу макулдашуу болгондо, жубай ага карабастан, алимент төлөөдөн баш тартса, муктаж жубай сот аткаруучуларга кайрылат. Жана алар өз кезегинде анын эмгек акысынан керектүү чегерүүлөрдү өндүрүү үчүн "алименттин" иштеген жерине кайрылышат.
Эгерде алиментти өндүрүп алуу сот аркылуу өткөн болсо, муктаж болгон жубайга анын өтүнүчү боюнча соттун чечими чыгарылат. Бул буйруктун көчүрмөсү дагы карызкорго жөнөтүлөт. Эгерде акыркысы 10 күндүн ичинде ага даттанбаса, соттун буйругунун түп нускасы сот аткаруучуларга иштөөгө өтөт.
